آیات ناسخآیات بردارنده حکم شرعی برخی آیات دیگر را آیات ناسخ گویند. ۱ - جایگاه علم به آیات ناسخ ومنسوخشناخت آیات ناسخ و منسوخ از مباحث مهم و کلیدی تفسیر و علوم قرآن است؛ تا جایی که تفسیر قرآن را بدون آگاهی و شناخت ناسخ و منسوخ روا نمی‌دانند. ۲ - آیات ناسخ در اصطلاح"آیات ناسخ" در اصطلاح علوم قرآنی به آیاتی گفته می‌شود که حکم شرعی یک آیه یا آیات دیگری را بردارد؛ ۳ - برخی آیات۱. آیه ۱۳ سوره مجادله، که ناسخ آیه ۱۲ همین سوره (آیه نجوی) است؛ ۲. آیه ۶۶ سوره انفال، که ناسخ آیه ۶۵ همین سوره است؛ ۳. آیه ۲۳۴ سوره بقره که به عده وفات پرداخته، آیه ۲۴۰ همین سوره را نسخ می‌کند؛ ۴. آیه ۲ سوره نور (آیه حد زن ا) که ناسخ آیه ۱۵ و ۱۶ نساء (آیه جزای فحشا) است؛ ۵. آیه ۶ سوره احزاب (آیه اولی الارحام) که آیه ۷۲ سوره انفال (آیه توارت به ایمان) را نسخ می‌کند؛ ۶. آیه ۳۹ سوره حج و آیه ۵ سوره توبه (آیه قتال) که ناسخ آیات صفح است؛ ۷. آیه نخست سوره توبه که آیات معاهده را نسخ می‌کند؛ ۸. آیه ۳۶ سوره توبه که ناسخ آیات ۳۹ و ۴۰ سوره حج است. ۴ - یادآوریدر پایان جلد دوم کتاب التمهید فی علوم القرآن جدولی ترسیم شده و آیاتی که ادعای ناسخ و منسوخ بودن در آن‌ها شده، آمده است. [۱۶]
عریض، علی حسن، فتح المنان فی نسخ القرآن، ص۵۸.
[۱۷]
طباطبایی، محمد حسین، قرآن در اسلام، ص۶۷.
[۱۸]
جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرین، ج۲، ص۵۲۷.
۵ - عناوین مرتبطآیات منسوخ. ۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیات ناسخ». |